Giaprakia (gr. Γιαπράκια) to nazwa na to, co większość z was zna jako dolmadakia (gr. Ντολμαδάκια), czyli nadziewane. Niekiedy nazywane są też sarmadakia (gr. Σαρμαδάκια), czyli zawinięte. Wszystko sprowadza się do tego, że są to gołąbki z liści winorośli.
Na Dodekanezie, w tym też na wyspie Rodos w wielu miejscach przygotowuje się takie gołąbki, które nazywa się tutaj giaprakia od tureckiego słowa yaprak, oznaczającego liść rośliny. Giaprakia
rodyjskie obecne są w wielu miejscach na wyspie. Najsławniejsze pochodzą z miejscowości Salakos, w interiorze wyspy. Doczekały się one nawet swojego święta, które obchodzone jest corocznie 25 sierpnia, właśnie w wiosce Salakos, leżącej u stóp Profitis Elias. Giaprakia podaje się jako przekąskę same, z plasterkiem cytryny lub z sosem jajeczno-cytrynowym, avgolemono. Można je podawać z porcją sera, jogurtu lub sałatki sezonowej. Koniecznie z kieliszkiem wina lub ouzo.
Składniki gołąbków z liści winorośli mają wiele korzystnych właściwości. Liście winorośli wspomagają prawidłowe funkcjonowanie jelit, pomagają obniżyć poziom cholesterolu. Ryż ma niską wartość kaloryczną, niską zawartość sodu, nie zawiera cholesterolu ani tłuszczu. Mięta i koperek wspomagają trawienie. Pietruszka działa pobudzająco na apetyt, stymulująco i przeczyszczająco. Pomaga zmniejszyć cholesterol. Cebula jest bogata w przeciwutleniacze, pomaga obniżyć poziom cholesterolu we krwi, podnosi poziom dobrego cholesterolu. W maju zbiera się świeże liście i wówczas najlepiej przygotować gołąbki z liści świeżych. Gdy takich nie mamy, możemy użyć liści z solanki, dostępne w handlu w słoikach.
Składniki:
Liście winogron przygotowujemy w zależności od rodzaju liści. Świeże liście myjemy w chłodnej wodzie, a następnie blanszujemy przez minutę. Zamrożone wystarczy odmrozić, bo były przygotowywane już przed zamrożeniem. Te z solanki odsączamy, dobrze przepłukujemy z chłodnej wodzie i odsączamy na sitku.
Ryż moczymy. Następnie odsączony ryż podsmażamy z posiekaną cebulę i zieleniną, dodajemy przyprawy, pół kubka oliwy mieszamy ze sobą. Masę dodajemy do mięsa. i mieszamy razem.
Liście układamy żyłkami do góry, ogonki usuwamy, i nakładamy na każdy po łyżce farszu, po czym zawijamy jak gołąbki z kapusty. Zwinięte gołąbki układamy w wyłożonym liśćmi garnku, dość ciasno, solimy, wlewamy pozostałą oliwę oraz tyle wody żeby je przykryła. Na to układamy pozostałe liście, przykrywamy talerzykiem i gotujemy przez 40 minut.
Kali oreksi!
Na Dodekanezie, w tym też na wyspie Rodos w wielu miejscach przygotowuje się takie gołąbki, które nazywa się tutaj giaprakia od tureckiego słowa yaprak, oznaczającego liść rośliny. Giaprakia
rodyjskie obecne są w wielu miejscach na wyspie. Najsławniejsze pochodzą z miejscowości Salakos, w interiorze wyspy. Doczekały się one nawet swojego święta, które obchodzone jest corocznie 25 sierpnia, właśnie w wiosce Salakos, leżącej u stóp Profitis Elias. Giaprakia podaje się jako przekąskę same, z plasterkiem cytryny lub z sosem jajeczno-cytrynowym, avgolemono. Można je podawać z porcją sera, jogurtu lub sałatki sezonowej. Koniecznie z kieliszkiem wina lub ouzo.
Składniki gołąbków z liści winorośli mają wiele korzystnych właściwości. Liście winorośli wspomagają prawidłowe funkcjonowanie jelit, pomagają obniżyć poziom cholesterolu. Ryż ma niską wartość kaloryczną, niską zawartość sodu, nie zawiera cholesterolu ani tłuszczu. Mięta i koperek wspomagają trawienie. Pietruszka działa pobudzająco na apetyt, stymulująco i przeczyszczająco. Pomaga zmniejszyć cholesterol. Cebula jest bogata w przeciwutleniacze, pomaga obniżyć poziom cholesterolu we krwi, podnosi poziom dobrego cholesterolu. W maju zbiera się świeże liście i wówczas najlepiej przygotować gołąbki z liści świeżych. Gdy takich nie mamy, możemy użyć liści z solanki, dostępne w handlu w słoikach.
Składniki:
- Liście winogron
- 800 g mięsa mielonego wieprzowego
- 200 g mięsa mielonego wołowego
- 200 g ryżu przepłukanego
- 1 pęczek koperku
- 1 duża cebula posiekana
- 1 łyżka posiekanej mięty
- 2 łyżki posiekanej zielonej pietruszki
- 1 kubek oliwy
- 1 kubek sosu pomidorowego
- Sól
- Pieprz
Liście winogron przygotowujemy w zależności od rodzaju liści. Świeże liście myjemy w chłodnej wodzie, a następnie blanszujemy przez minutę. Zamrożone wystarczy odmrozić, bo były przygotowywane już przed zamrożeniem. Te z solanki odsączamy, dobrze przepłukujemy z chłodnej wodzie i odsączamy na sitku.
Ryż moczymy. Następnie odsączony ryż podsmażamy z posiekaną cebulę i zieleniną, dodajemy przyprawy, pół kubka oliwy mieszamy ze sobą. Masę dodajemy do mięsa. i mieszamy razem.
Liście układamy żyłkami do góry, ogonki usuwamy, i nakładamy na każdy po łyżce farszu, po czym zawijamy jak gołąbki z kapusty. Zwinięte gołąbki układamy w wyłożonym liśćmi garnku, dość ciasno, solimy, wlewamy pozostałą oliwę oraz tyle wody żeby je przykryła. Na to układamy pozostałe liście, przykrywamy talerzykiem i gotujemy przez 40 minut.
Kali oreksi!